KENDİMİZİ SINAYALIM
1- Aşağıdakilerden hangisi birbiri yerine kullanılamaz?
a) bayındır : imar b) eş sesli : anlamdaş c) egemenlik: hakimiyet d) görünüş:suret e) murşit: ileri
2- Aşağıdakilerden hngisi deyimler için söylenemez?
a) Başka dillere çevrilemezler.b) Kalıplaşmışlardır c) Kelime grubu halinde değildirler. d) Duygularımızı daha iyi anlatmamıza yardımcı olurlar. e) Çoğu zaman gerçek anlamlarının dışında kullanılırlar.
3- Aşağıdakilerden hangisinde sıfat yapan “ki “ vardır?
a) Deferdeki şiirlerin hepsini ben yazdım. b) O burada da masadaki yok. c) Kiler nerede?d)Halbuki ben ondan başka bir şey istemiştim. e) “-ki” ekinin yazımı gene yanlış.
4- Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
a) Sıfat yapan “ki” genellikle bulunma hal eki”de” den sonra gelir. b) Bağlaç olan “ki”ler istisnalar hariç ayrı yazılır. c) İlgi zamiri olan “ki” nin sonuna -ler çokluk eki getirilirse anlamsızlık husule gelmez.d)“Şuradaki, çocuk nerede?” cümlesinde yer alan virgülü kaldırırsak cümledeki “ki” zamir olur. e) Türkçemizde üç çeşit ki vardır.
e) Ki'nin bağlaç olup olmadığına karar veremedi isek, “ki” yi cümleden çıkartırız, eğer cümlede büyük bir anlam değişikliği olmadı ise bağlaçtır.
5- Aşağıdakilerden hangis sohbet “ söyleşi” türünün özelliklerinden değildir?
a) Samimi yazılardır, karşısında bir dost varmış da onunla konuşuyormuş gibi yazılır.
b) Zaman zaman “ bence, bana göre, siz, bilmem ki ne dersiniz” gibi ifadeler yer alabilir.
c)Düşünce(fikir) yazılarındandır. d) Yazar düşüncelerinin doğruluğunu kanıtlamak için çaba sarfeder.
e) Her yaştan insan okuyabilir.
6- Aşağıdakilerden hangisinde yazım yanlışı yoktur?
a) Reşat Nuri'yide okudum. b) Ağzıda var dili de var, pek de güzel konuşur icap ettiğinde.
c)Ben adamı bir kalem de silerim. d) Bir kalem de benden olsun. e) Aşağı tükürsem sakal yukarı tükürsem bıyık, iki arada bir derede kaldım Gülnaz hanım.
7- Aşağıdaki yazar- yapıt eşleşmelerinden hangisi yanlıştır?
a) Ömer Seyfettin : Ruzname b) Çalıkuşu- Reşat Nuri c) Eşref Saat- Şevket Rado d) İnce Memed- Yaşar Kemal e) Safahat – Arif Nihat Asya
8- Aşağıdakilerden hangisi günlük(gezi) türü için söylenemez.?
a) İnsanın disipline olmasına yardımcı olur b) İlerleyen zaman dilimi içerinde okuyanı geçmişe götürür. c) Yazılanların muhtelif belgelerle desteklenmesi güzel olmaz. d) Günün değerlendirilmesine olanak sağlar.e) Ruhsal gerilim(stres) yaratır.
9- Aşağıdakilerden hangisi Türkçe dersinin amaçların değildir?
a) Türkiye Cumhuriyeti her vatandaşa Türkçe öğretmek b) Okuduğumuzu anlama anladığımızı ifade edebilme yetimizi geliştirmek. c) Edebi yapıtalarımızı ve onları yazanları tanıtmak d) Edebiyata yetenekli öğrencileri saptamak, onların kendilerini gelişmelerine yardımcı olmak e) Yeni yeni şairler ve yazarlar yetiştirmek
10- İstiklal Marşı'mızın ikinci dörtlüğünde Mehmet Akif kime seleniyor?
a) Bayrağa b) Askerlere c) Türk bayrağına d) Şehitlerimize e) Milletimize
11- Aşağıdakilerden hangisi oluş fiili değildir?
a) büyüdüm b) acıktım c)sarardım d) oturdum e) uzadı
12- Aşağıdakilerden hangisinde atasözü yoktur?
a) Ne demişler perşembenin gelişi çarşambadan belli olur.b) Yunus'un dediği gibi yaratılanı Yaradan'dan ötürü severim.c) Gördün mü, mart kapıdan baktırır kazma kürek yaktırır.
d)Rahmetli dedem “ Kızını dövmeyen dizini döver.” sözüne pek kızardı, bizi değil dövmek öpmeye kıyamazdı. e) Böyle sınıf geçilir mi, taşıma su ile değirmen döner mi?
13- Aşağıdakilerden hangisinde iş/kılış fiili vardır?
a) Üzümü ye bağını sorma. b) Birden bire morarmasın mı? c) Kadıncağız işten gelir gelmez yarım saat kanepeye uzanır. d) Saçların gene uzamış evladım, hippi mi olacaksın sen? e) Çay suyu kaynıyor mu oğlum?
14- Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı mevcuttur?
a) Olmuş ya da olabilecek olayları anlatan kısa olay yazılarına hikaye denir.
b) Oynanmak için yazılan edebi yapıtlara piyes adı verilir.c)Yazanın içinden gelenleri kanıtlama gayesini gütmeden ve belli bir plana bağlı kalmadan kaleme aldığı yazılara deneme denir.d)Tiyatro eserleri konuşmaya dayanır,konuşmalar da yazarının ağzından yapılır. e) Makale ve fıkralar gazete yazılarıdır.
15- Aşağıdakilerden hangisinde çekimli fiil yoktur?
a) Hergün yarım saat olsun kitap okurum. b) Gittik. c) Elimdeki vallahi kitaptı. d) Sabaha karşı köye vardık. e) Evladım senin ödevini niye ben yapayım, açıklar mısın?
16- Aşağıdakilerden mastar halinde bir fiil vardır?
a) Bu işi yapmak benim görevim mi? b) Otur, otur, otur babam otur. c) Ağlarsa anam ağlar gerisi yalan ağlar. d) Kaderden başka nedir ki bu! e) Haddizatında oraya gtmeyecekti ama, ne yaparsın mecbur kaldım.
17- Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
a) Fiillerin zaman ve şahıs eki almış şekillerine kip adı verilir.b) Çekimli fiiller cümlede yüklem görevindedir.c)Çekimli fiillerde hem zaman eki( kip eki) hem de şahıs eki ( ek halinde olması şart değildir, mesela git fiilinde ikinci tekil şahıs(sen) anlamı vardır. d) Ek almamış fiiller mastar halinde kullanılırlar. e) “ Dün gece çok güzeldin.” cümlesinde yer alan güzeldin kelimesi cümlenin yüklemi olup yüklem olduğu için de çekimli fiildir.
18- Aşağıdakilerden hangisini çekimli bir fiile dönüştürerek cümle içerisinde kullanabiliriz?
a) insan b) gevelemek c) hüküm verdi d) gezer e) Ömer Seyfettin
19- Aşağıdakilerden hangisinde yazım yanlışı vardır?
a) Bir takım elbise aldım. b) Birtakım insanlar bunu hep yapıyor. c) Keşke her şey bu kadar basit olsa.d)Haddizatında bunu söylemek istemedim ben, yani yanlış anlaşıldım. e) Evet, bazı proğramları sildim.
20- Aşağıdakilerin hangisinde çekimli fiil yoktur?
a) İstiklal Marşı'mızın birinci kıt'asında şair Yüce Türk milletine sesleniyor. b) İstiklal Marşı'mızın ikinci kıt'asında şairimizin seslendiği şanlı Türk bayrağıdır. c) Saygı sevgiyi getirir. d) Medeni insan yere tükürmez, küfür etmez. e) Şiddete aciz insanlar başvurur.
CEVAPLAR: 1-E 2- C 3-A 4-D 5-D 6-D 7-E 8-E 9- E 10-C 11-D 12-B 13-A
14-D 15-C 16- A 17-E 18- B 19- E 20- B

MİMAR SİNAN BİR SÖZÜ ÜZERİNE YAZILANLAR
Adamın biri 80 yaşında ortaya çıkıyor ve diyor ki, “ Bu benim ustalık eserimdir.”
“ Usta “ kelimesinin anlamı malum: Bir işi gereği öğrenmiş olan, işinin eri, akıl veren; akıl öğreten, çıraklıktan kurtulmuş...”
8O yaşındaki bir insanın “ Bu benim ustalık eserim” demesi,
Yaş yetmiş iş bitmişi geç, demektir.
Akıl yaşta değil baştadır, demektir.
8O yaşında usta olduğuma göre, şimdiye kadar çıraktım. Çırak öğrenen demektir, öğrenen
insan da hata yapar. Azimli olursan ustalık payesini er ya da geç alırsın, demektir.
Başkalarının senin için ne dediğinden ziyade belki de senin kendin için ne dediğin, ken-
dini nasıl gördüğün, görebildiğin önemli, demektir.
80 yaşındaki bir üstadın, “ Bu benim ustalık eserimdir.” demesi, sulandırmamak koşulu ile
şunları da demektir:
Kendim için de başkaları içinde hep hoşgörülü oldum.
Yılmadım, yıldırmadım.
Kendimi de başkalarını da affetmesini bildim.
Toleranslı olmam dolayısıyla da affedici oldum, bu da Allah'ın da inayeti ( lütfu) ile beni dinç tuttu.
80 yaşındaki birinin “ Bu benim ustalık eserimdir. “ diyebilmesi bazı insanların külah-
larını önlerine koyup düşünmelerini de gerektirir ki bunlardan bazıları da,
1- Senden adam olmaz diyen ustalar; ebeveynler,
2- Ben bu işi beceremem, ben bunu öğrenemem diyen çıraklar; talebeler,
3- Bundan böyle benden ne köy ne de kasaba olur diyenler
4- Genç yaşta ununu eleyip eleğini asanlar ya da asmayı düşünenler,
5- Yaşam felsefeleri “ armut piş ağzıma düş “ olanlar ve de yaşamları boyunca “ çakıl
taşsız yollarda yürüyeceklerini “ umanlar, olabilir.
Sihirli bir baston birden bana dokunsa ve beni yetenekli bir ressam yapsa büyük bir olasılıkla yapacağım ilk işlerden biri beyaz bir kağıda (tuvale) Selimiye Camiini, Mimar Sinan'ı ve de Mimar Sinan'ın“Bu benim ustalık eserimdir” sözünü ilginç bir şekilde oturtmak sonra da bu çalışmayı çoğaltarak önce kendimin sonra da “ Boş durmaktansa boşa çalışmak iyidir.” nasihatını kulak ardı edenlerin “ Eller cepte bir yere varamazsın.” sözünden hazetmeyenlerin “müsamaha” yı lügatlarından çıkaranların gelirken giderken görebilecekleri bir yerlere asardım. Çoğumuzun bildiği bir söz vardır, “Bir mıh bir nalı, bir nal bir atı, bir at bir komutanı , bir komutan bir ülkeyi kurtarır.” Buradaki “ mıh” gibi “ komutan “ gibi “ ülke” gibi genel sözcükleri kişilere, olaylar,a kelime ya da cümlelere uyarlamak olası.
Binlerce kez duyduğumuz bir söz, bir resim, bir davranış bir müzik öyle bir an gelir ki bizi kendimize getirebilir, değişimimizin ilk basamağını oluşturabilir. Onun için olacak ki Yunus Emre ( Mevlana da olabilir) bir şiirinin bir yerinde şöyle der, “ Varsın tekrar olsun, iyiyi söyle.”. Atalarımız da dememiş mi, “ Ben doğru bildiğimi söyleyeyim de varsın bir kulağından girsin ötekinde çıksın. Bakarsın birinden bir şeyler kalır da gün gelir işine yarar...”
80 yaşındaki bir “ koca “ nın “ Bu benim ustalık esrimdir” demesinde, sevgi var, azim var, hoşgürü var, inanç var, yaşama sevinci var, kısacası saydıklarımızı ve sayabileceklerimizi çatısı altında toplayabilecek “aşk” var.

GALATIMEŞHUR
Yanlışları göre göre, yanlışları doğru olarak kabul etmeye başlıyoruz. Hepimiz biliyoruz ki Türk diline özen gösteren pek çok kişi bile, çok dikkat etmezse şayet -aşağıda doğruları da verilen- pek çok kelimenin yanlış yazımını art niyetsiz olarak galatımeşhur olarak doğru diye yazıveriyor. Ne yazık kı gerçek bu.
Aşağıdaki cizelgede küçük harflerle yazılan yanlış büyük harflerle yazılanlar doğrudur.
yalnış
YANLIŞ
hiçbirşey
HİÇBİR ŞEY
Anektod / anektot
ANEKDOT
meteroloji
METEOROLOJİ
Ayak üstü
AYAKÜSTÜ
mazallah
MAAZALLAH
vijdan
VİCDAN
aboo
ABO
sağol
SAĞ OL
hoşçakal
HOŞÇA KAL
arzetmek
ARZ ETMEK
Hanım efendi
HANIMEFENDİ
TDK'dan
TDK'DEN ( KISALTMANIN SON HARFİNİN OKUNUŞUNA DİKKAT EDİNİZ NOT: K (KE)HARFİ “KA “DİYE OKUNMAZ.
kg 'den
KG'DAN ( KISALTMANIN AÇILIMININ OKUNUŞUNA DİKKAT EDİNİZ ( KİLOGRAM-DAN )
herzaman
HER ZAMAN
herbiri
HER BİRİ
parağraf
PARAGRAF
hiçbirşey
HİÇBİR ŞEY ( NOT: ŞEY KELİMESİ KELİME GRUPLARINDA HER ZAMAN AYRI YAZILIR)
malasef
MAALESEF
mütavazi
MÜTEVAZI
Azarbaycan
AZERBAYCAN
klavuz
KILAVUZ
ropörtaj
RÖPORTAJ
hattızatında
HADDİZATINDA
meraba
MERHABA
herkez
HERKES
asvalt
ASFALT
teşfik
TEŞVİK
Artniyet (artniyed)
ART NİYET

DEYİMLERİMİZ
En az iki kelimeden oluşan, duygu ve düşüncelerimizi daha iyi anlatmamıza yardımcı olan, başka dillere çevrilemeyen ve çoğu da mecaz anlamlı olan kalıplaşmış sözlere deyim denir. Çoğunun bir çıkış öyküsü vardır.
İşte, bazı deyimlerimiz ve anlamları :
ÖMÜR TÖRPÜSÜ : Çok yorucu.
APAR TOPAR : Hazırlanmadan ve çok acele.
GÖZ YUMMAK : Birinin(birilerinin) yaptığı yanlışları ve hataları görmemezliğe gelmek.
KİMSEYE EYVALLAH ETMEMEK : Kimseden bir iyilik, bir yardım beklememek.
KURTLARINI DÖKMEK : Özlem duyduğu bir şeyi bol bol, hevesini giderinciye kadar yapmak.
KIRDIĞI CEVİZ BİNİ AŞMAK : Yapmış olunan yanlışlıkların sayılarının epeyce bir artması.
YA BU DEVEYİ GÜTMELİ YA BU DİYARDAN GİTMELİ : Bir şeyi gerçekleştirmek için o şeyin kurallarına uymak gerekir.
DEVE HAMUR YUTAR GİBİ : Bir işi zorla ve de kısa aralıklarla yapmak.
SEPET HAVASI ÇALMAK : İşine son vermek.
ÇALIKUŞU GİBİ DALDAN DALA KONMAK : Hiçbir işte sebat etmemek.
PUL KESİLMEK : Sessiz sedasız kalmak.
ALTI KAVAL ÜSTÜ ŞİŞHANE : Uyumsuz
OK YAYDAN ÇIKMAK : Geri dönülemeyecek bir iş yapmak, yapmaya karar vermek.
ŞAPKA ÇIKARMAK :Bir söz veya gerçekleştirilen bir iş karşısında, takdir anlamında, söylenecek bir sözün kalmaması
EĞRİSİ DOĞRUSUNA GELMEK :Yanlış olması muhtemel bir şeyin tesadüf eseri doğru neticelenmesi.
DÜRBÜNÜN TERSİYLE BAKMAK : Bir şeyi değerinden daha az görmek
ALAH BÜYÜKTÜR : Bugün olmuyorsa bile yarınlarda işler daha iyi gidecektir mhakkak ki.